တကယ်လို့ သင်ဟာ ရုပ်ရှင်ဝါသနာအိုး မဟုတ်ရင်တောင် ကြည့်ဖြစ်အောင် ကြည့်သွားသင့်တဲ့ ရုပ်ရှင်ကားကောင်းတစ်ကားက Shawshank Redemption ပါ။ ကြည့်ပြီးသားဆိုရင်လည်း နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်ကြည့်ပြီး ဒီရုပ်ရှင်က ပေးတဲ့ ရသကို ခံစားဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။
Shawshank ဆိုတာ မိန်းပြည်နယ် အကျဉ်းထောင်တစ်ခုရဲ့ နာမည်ပါ။ Redemption ကတော့ အပြစ်ကြွေးကို ချွေးနဲ့ ဆပ် ဆိုတဲ့ ထောင်နဲ့ ရဲဘက်စခန်းတွေမှာ သုံးနေကျစကား ဖြစ်ပြီး ဒီရုပ်ရှင်ကို သမရိုးကျ ကြည့်မယ်ဆိုရင် လှည့်ကွက်တစ်ချို့နဲ့ ထောင်ဖောက်သွားတဲ့ ဘဏ်မန်နေဂျာ အန်ဒီဒူးဖရင့်စ်ရဲ့ အကြောင်းလို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။
ကျွန်တော်ကတော့ ဒီကားကို စကားတစ်လုံးတည်းနဲ့ ပြောပါဆိုရင် Hope (မျှော်လင့်ချက်) လို့ပဲ ပြောချင်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာ Shawshank Redemption ကို သုံးသပ်တာထက် ဒီကားထဲက Dialogue များထဲက ဘဝသင်ခန်းစာတွေကို ပြန်မျှဝေချင်တာပါ။
အရင်ဆုံး ဒီဆောင်းပါးမှာ တွေ့ရမယ့် နာမည် ၃-၄ ခုကို မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။ အဓိက ဇာတ်ဆောင်ကတော့ ကိုယ့်ဇနီးကို ပြန်သတ်တယ်ဆိုပြီး ထောင်ဒဏ်တစ်သက်တစ်ကျွန်းကျသွားတဲ့ အန်ဒီဒူးဖရင့် (တင်မ်ရော်ဘင်စ်) ၊ ထောင်ထဲက ဂွင်ဖန်ရာမှာ ဆရာကျတဲ့ အဲလစ်ဘွိုက်ဒ် ရက်ဒ် (မော်ဂန်ဖရီးမန်း) ၊ ထောင်မှူး ဆမ်မြူရယ် နော်တန် (ဘော့ပ်ဂန်တွန်) ၊ ထောင်စာကြည့်တိုက်မှူး ဘရွတ်ခ်ဟေလ်တန် (ဂျိန်းစ်ဝှစ်တမိုး) တို့ ဖြစ်ပါတယ်။
Photo: The Independent
(၁) “မျှော်လင့်ချက်ဆိုတာ အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အရာပဲ။ မျှော်လင့်ချက်ဟာ လူတစ်ယောက်ကို ရူးသွပ်သွားစေနိုင်တယ်”
ဒီစကားကို ရက်ဒ်က အန်ဒီ့ကို ပြောခဲ့တာပါ။ အန်ဒီက ပစိဖိတ်သမုဒ္ဓရာထဲက ဇီဟွာတန်ဂျိုကျွန်းလေးအကြောင်း ပြောချိန်မှာ ရက်ဒ်က တားမြစ်ခဲ့တဲ့ စကားဖြစ်ပါတယ်။ ရက်ဒ်နဲ့ အန်ဒီအကြားမှာ မျှော်လင့်ချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကွဲပြားတဲ့ အမြင်ရှိပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေမှာ ရက်ဒ်ရဲ့ အမြင်ဟာ တကယ်ကို မှန်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ လွဲမှားစွာ တပ်မက်နေတဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ ဆုပ်ကိုင်ထားမိတဲ့ အချိန်မျိုးမှာပေါ့။
(၂) “ကမ္ဘာကြီးကတော့ သောက်ကျိုးနဲ့ အရှိန်နဲ့ သွားနေတော့တာပဲ”
Life Goes On လို့ အမေရိကန်ကဗျာဆရာကြီး ရောဘတ်ဖရော့စ်က ဆိုဖူးပါတယ်။ တကယ်မှန်ပါတယ်။ အခုလည်း ဘရွတ်စ်ဟာ ထောင်ထဲမှာ ဆယ်စုနှစ် ၅ ခုလောက် နေခဲ့ရသူ ဖြစ်ပြီး ထောင်ကနေ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးချိန်မှာ အရာရာဟာ သူ့မျက်လုံးနဲ့ မယုံနိုင်အောင် ပြောင်းလဲနေတာ တွေ့ရပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့တစ်တွေ မျက်စိမှိတ်ထားချိန်မှာ ခေတ်ဟာ ပြေးလွှားနေပြီး ကျွန်တော်တို့ မျက်လုံးတွေ ဖွင့်လိုက်ချိန်မှာ နောက်အသစ်တွေ ဆက်ဖြစ်နေတာ တွေ့ရမှာပါ။ ခေတ်ကြီးရဲ့ မြန်လွန်းတဲ့ အရှိန်အဟုန်နဲ့ ကသုတ်ကရက်ဖြစ်မှုဟာ ဒီနေ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ လက္ခဏာဆိုလည်း မမှားပါဘူး။
(၃) “အပြစ်ကနေ ကယ်တင်ခြင်းက မင်းလက်ထဲမှာ”
ဆမ်မြူရယ် နော်တင်က အန်ဒီ့အကြောင်းကြားပြီး လာအကဲခတ်ချိန်မှာ အန်ဒီ့ဆီက သမ္မာကျမ်းစာကို ယူကြည့်ခဲ့ပါတယ်။ အထဲကို ဖွင့်မကြည့်ဘဲ အန်ဒီ့ကိုပဲ စာအုပ်အကြောင်းမေးခဲ့ပါတယ်။ အပြန်မှာ အန်ဒီ့လက်ထဲ စာအုပ်ပြန်ထည့်ပေးရင်း အပေါ်က စကားကို ပြောခဲ့တာပါ။ တကယ်လည်း ကယ်တင်ခြင်းဟာ စာအုပ်ထဲမှာ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။
Photo: Vanity Fair
(၄) “တစ်ချို့ငှက်တွေဟာ လှောင်အိမ်ထဲမှာ ထည့်ထားရဖို့ မဟုတ်ဘူးလို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို သတိပေးနေရတယ်”
ရက်ဒ်ဟာ ဒီရုပ်ရှင်ရဲ့ ဇာတ်ကြောင်းပြောသူအဖြစ် ဇာတ်လမ်းတစ်ခုလုံးကို ဖြတ်သန်းခဲ့သူပါ ။ သူ့အမြင်ကို ပြောတဲ့နေရာမှာ ရက်ဒ်ဟာ ပြောင်မြောက်တဲ့ စကားလုံးလေးတွေ သုံးလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီစကားကလည်း အဓိပ္ပါယ်သိပ်ရှိတဲ့ စကားဖြစ်ပါတယ်။ ထောင်ကနေ လွတ်မြောက်သွားတဲ့ သူ့မိတ်ဆွေ အန်ဒီ့အကြောင်း စဉ်းစားရင်း မှတ်ချက်ချလိုက်တာပါ။ ကျွန်တော်တို့ နေ့စဉ်ဘဝမှာလည်း ဒီလိုမျိုး သတိပေးနေဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်။
(၅) ” ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီအသံတွေဟာ အနုညာတစ်ယောက်အတွက် အိပ်မက်မက်ဖို့တောင် မဝံ့ရဲတဲ့ အလွန်ဝေးကွာမြင့်မားတဲ့ တစ်နေရာကနေမျိုး လွင့်ပျံလာနေတယ်”
ဒူးဖရင့်ဟာ စာအုပ်ပုံထဲက အီတလီအဆိုကျော်ရဲ့ သီချင်းဓါတ်ပြားကို ဖွင့်ချိန်မှာ ရက်ဒ်ရဲ့ ခံစားရမှုကို ဇာတ်ကြောင်းပြန်ပြောနေတာပါ။ အနုပညာဟာ ကျဉ်းထဲကျပ်ထဲ ခက်ခဲပင်ပန်းတဲ့ ကာလတွေကနေ လူသားတွေကိ လွန်မြောက်စေပါတယ်။ ဘဝအခက်အခဲတွေနဲ့ မွန်းကြပ်နေချိန်မှာ ဂီတဟာ လူဖြစ်ရခြင်းရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို မမေ့အောင် အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။
(၆) “ရီစရာကောင်းတာက ကျုပ်က အပြင်မှာဆို လူရိုး။ မြားတစ်စင်းလိုကို ဖြောင့်နေတာ။ အခုထောင်ထဲရောက်မှ တကယ့်အပြစ်သား ဖြစ်လာတာ”
ဒီစကားကို အန်ဒီပြောခဲ့ပါတယ်။ Shawshank Redemption ကို ပြန်ကြည့်ရင် သူဘာကို ရည်ရွယ်ပြီး ပြောတာလဲဆိုတာ တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ အတွေ့အကြုံဟာ လူတစ်ယောက်ရဲ့ သန္တာန်ကို ပြောင်းလဲပစ်တယ်လို့ မှတ်ချက်ချချင်ပါတယ်။
(၇) “ဒီနံရံတွေက ဟာသပဲ။ ပထမတော့ မင်းမုန်းနေမယ်။ နောက်တော့ အသားကျသွားလိမ့်မယ်။ အချိန်အတိုင်းအတာ တစ်ခုများ ရောက်ပြီ ဆိုရင် မင်းက ဒီပေါ်မှာ မှီတည်နေရတော့တယ်။ အဲဒါပဲ ဝါးမြိုခံရတယ်ဆိုတာ ”
ဘရွတ်ခ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရက်ဒ်ပြောတဲ့ အခန်းနဲ့ စကားလုံးက သင့်ရင်ထဲ စွဲကျန်သွားပါလိမ့်မယ်။ လူတွေရဲ့ အကျင့်ဟာ ကြာချိန်မှာ ကိုယ်နဲ့ တစ်သားတည်း ဖြစ်သွားပါတယ်။ သင်ကိုယ်တိုင် မကြိုက်တဲ့ အရာတွေကို တွန်းလှန်ရင်း ကာလတစ်ခု အရောက်မှာ ကိုယ်ကိုယ်တိုင် ပျော်ဝင်သွားတတ်တာတွေ ရှိပါလိမ့်မယ်။
(၈) “မျှော်လင့်ချက်ဆိုတာ ကောင်းတဲ့ အရာပါ။ အကောင်းတကာ့ အကောင်းဆုံးလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ နောက်ပြီး ကောင်းတဲ့အရာတွေဟာ သေဆုံးသွားတယ်ဆိုတာ မရှိပါဘူး”
ဒါက အန်ဒီဒူးဖရင့်ရဲ့ ဘဝဒဿနပါ။ ရက်ဒ်အတွက် ပေးခဲ့တဲ့ စာထဲမှာ ပါပါတယ်။ မျှော်လင့်ချက်ဆိုတာ ကောင်းတဲ့ အရာဖြစ်လို့ သေဆုံးသွားတယ်ဆိုတာ မရှိပါဘူး။
Photo : Glamour
(၉) ” နောင်တမရဘဲ ပြီးဆုံးသွားတဲ့ နေ့တစ်နေ့မှ မရှိပါဘူး။ ထောင်ကျနေလို့ မဟုတ်သလို မင်းတို့ ပြောစေချင်လို့ ပြောတာလည်း မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီတုန်းက စက်ဆုပ်ရွံစရာ ပြစ်မှုကြီး ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ငယ်ရွယ်မိုက်မဲတဲ့ ငါ့ကိုငါ ပြန်ကြည့်မိတာပါ။ ငါ သူ့ကို ပြောပြချင်တယ်။ ငါသူ့ကို ကြိုးစားပြီး သွန်သင်ပေးချင်တယ်။ တကယ့်အရှိတရားကို ပြောပြချင်တယ်။ ဒါပေမယ့် မရတော့ဘူးလေ။ လူငယ်ဘဝက ပြီးသွားပြီ။ အခုတော့ အဘိုးကြီးအဖြစ်နဲ့ပဲ ကျန်နေတော့တယ်။ ဒီအတိုင်းပဲ နေရတော့မယ်။ လူကောင်းတစ်ယောက်လို နေနိုင်ပြီဟုတ်လား။ ဒါက တကယ့်ကို စောက်ရေးမပါတဲ့ စကားလုံးပဲ။ အခု ငါသွားတော့မယ်။ မင်းတို့လည်း လုပ်စရာ ရှိတာ လုပ်ပြီးငါ့လျှောက်လွှာမှာတံဆိပ်တုံး ထုလိုက်တော့ ကောင်လေး။ ငါ့အချိန်တော့ လာမဖြုန်းနဲ့ ။ အမှန်အတိုင်း ပြောရရင် ငါက စောက်ဂရုကို မစိုက်တာ ”
Quote ရှည်သွားတာ ဆောရီးပါ။ လျှော့ရက်အတွက် ဘုတ်ထိုင်တဲ့ အချိန် ရက်ဒ်ပြောခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ စကားလုံးထဲမှာ အနှစ် ၄၀ အကြာ သူ့ကိုယ်သူ ပြန်မြင်ခဲ့တဲ့ အမြင်နဲ့ ခံစားချက်တွေ ပါရှိပါတယ်။ ရုပ်ရှင်ကားကို ပြန်ကြည့်ရင် ဒီစကားကို အပြည့်အဝ ခံစားမိမှာပါ။
(၁၀) “အသက်ရှင်ဖို့ ရုန်းကန်မလား သေဖို့အတွက်ပဲ အလုပ်များနေရမလား”
အန်ဒီက စကားသိပ်ပြောတဲ့သူမဟုတ်ပါဘူး။ ရက်ဒ်အမြင်အရဆိုရင် လွယ်လွယ်လေး ပြိုလဲသွားမယ့် အထည်ကြီးပျက် တစ်ယောက်လို့ ထင်စရာပါ။ ဒါပေမယ့်အန်ဒီဟာ သာမန်လူမဟုတ်ပါဘူး။ ရက်ဒ်စကားနဲ့ ပြောရရင် စက်ဆုပ်ရွံဖွယ်ရာ ကိုက် ၅၀၀ ရှည်လျားတဲ့ မစင်ပိုက်ကို ဖြတ်လို့ လွတ်လပ်မှုဆီ ဝမ်းလျားမှောက် သွားခဲ့သူပါ။
ဒီရုပ်ရှင်ဟာ မသေခင် ကြည့်သွားသင့်တယ်လို့ ဆိုရလောက်အောင် ကောင်းတဲ့ ရုပ်ရှင်ကားစာရင်းမှာ ပါပါတယ်။ မူရင်းဝတ္ထုကတော့Rita Hayworth and Shawshank Redemption ဖြစ်ပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ်က စတီဖင်ကင်းရဲ့ စာအုပ်ကို ဒါရိုက်တာ ဖရန့်ခ် ဒါရာဘွန့်က ပြန်ပြီး ဇာတ်ညွှန်းခွဲ ရုပ်ရှင်အဖြစ် အသက်သွင်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
